Ο Δήμος Ιεράπετρα είναι ο μεγαλύτερος της νότιας Κρήτης και ο νοτιότερος της Ελλάδας. Ο μόνιμος πληθυσμός του αριθμεί πάνω από 26.000 άτομα ενώ οι μεγαλύτεροι οικισμοί του είναι η Γρα Λυγιά, η Νέα Ανατολή και ο Κουτσουράς. Βρίσκεται 100 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από το Ηράκλειο, 242 χιλιόμετρα από τα Χανιά, 36 χιλιόμετρα νότια από τον Άγιο Νικόλαο, ενώ σε απόσταση 8 μιλίων απ’ τα παράλια της πόλης βρίσκεται το νησί της Χρυσής (Γαϊδουρονήσι).
Η περιοχή της Ιεράπετρας κατοικείται για περισσότερα από τρεις χιλιάδες χρόνια, και η αρχαία πόλη της Ιεράπυτνας, πόλη των θεάτρων και των αγαλμάτων, έφτασε στην ακμή της το 2ο π.Χ αιώνα όπου σύμφωνα με καταγραφές ο πληθυσμός της έφτανε τους 100.000 κατοίκους καθιστώντας την πανίσχυρη στην Κρήτη.
To κλίμα της περιοχής ποικίλει ανάλογα με την τοποθεσία και χαρακτηρίζεται γενικά ως εύκρατο Μεσογειακό με την ιδιαιτερότητα της μικρής διάρκειας της άνοιξης και του παρατεταμένου φθινοπώρου. Για την πόλη της Ιεράπετρας η μέση θερμοκρασία του έτους 2013 ήταν 20,5 °C, με την υψηλότερη τιμή της να φτάνει τους 35°C τον Αύγουστο και τη χαμηλότερη στους 3,6°C τον Ιανουάριο.
Σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Μετερεωλογικής Υπηρεσίας η πόλη της Ιεράπετρας είναι η πιο θερμή και ηλιόλουστη περιοχή της Ελλάδας. Ο δήμος Ιεράπετρας θεωρείται πως έχει τη μεγαλύτερη δασοκάλυψη στην Κρήτη με το δάσος του Σελάκανου να είναι το μεγαλύτερο στο νησί, ενώ το φράγμα των Μπραμιανών εδώ και χρόνια έχει μετατραπεί σε ένα απ’ τους σημαντικότερους υγρότοπους της Νότιας Ελλάδας. H οικονομία της περιοχής βασίζεται κυρίως στην αγροτική παραγωγή και τον τουρισμό. Υπολογίζεται ότι στην περιοχή υπάρχουν περισσότερα από 12.000 στρέμματα θερμοκηπίων και 100.000 στρέμματα ελαιώνων, απ’ τα οποία παράγονται ετησίως περίπου πρώτους εκατό που διακρίθηκαν.
Ταυτόχρονα οι παραλίες της περιοχής τιμώνται σταθερά με Γαλάζιες σημαίες. Απ’ το 1983 και κάθε καλοκαίρι διοργανώνεται το πολιτιστικό φεστιβάλ «Κύρβεια» με πλήθος μουσικών και θεατρικών παραστάσεων, ενώ απ’ το 2011 στην Ιεράπετρα διοργανώνεται με μεγάλη επιτυχία το Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού θεάτρου.
